De Nederlandse Toneeljury heeft vandaag in het televisieprogramma Theater Maas de nominaties bekend gemaakt voor de VSCD Toneelprijzen, de prijzen voor de meest indrukwekkende acteerprestaties van het voorbije seizoen.De uitreiking vindt plaats tijdens het Gala van het Nederlands Theater op 17 september 2023.

GENOMINEERD VOOR DE THEO D’OR 2023
prijs voor de meest indrukwekkende vrouwelijke dragende rol:

Nadia Amin voor haar rol in de voorstelling Vecht van Likeminds
Uit het juryrapport: ‘Nadia Amin neemt ons gedurende de voorstelling Vecht van LikeMinds aan de hand en leidt ons trefzeker door een achtbaan aan emoties. Zo onafwendbaar en onherroepelijk als de situatie van de vrouw is, is ook de podium-prestatie van Amin. Haar inspanning is zonder concessies en met de overgave die dit verhaal verdient.’

Mariana Aparicio voor haar rol in De Jaren van Het Nationale Theater
Uit het juryrapport: ‘In de toneelbewerking van Annie Ernaux’ De Jaren wordt de rol vertolkt door vijf verschillende uitmuntende actrices. Voor de jury sprong één vertolker er bovenuit: Mariana Aparicio. Haar humor, lichtheid en het naturel van haar présence zijn onovertroffen, zelfs in de allerzwaarste scène uit de hele voorstelling, die Aparicio vorm geeft: een abortus.’

Yela de Koning voor haar rol in Coriolanus van Het Nationale Theater
Uit het juryrapport: ‘Het personage van Yela de Koning in de voorstelling Coriolanus loopt op alle fronten voorop. Coriolanus is dapper, besluitvaardig, wil voortdurend het onderste uit de kan. Yela de Koning heeft zich, zo lijkt het, dezelfde taken ten doel gesteld in haar spel. Ze geeft zich ten volle. Haar tekstbehandeling is fenomenaal en messcherp.’

Jip Smit voor haar rol in Motherland van Stichting Jip Smit & Theaterbureau De Mannen
Uit het juryrapport: ‘In Motherland toont Jip Smit zich een uitmuntend en veelzijdig speler die met toewijding een onvergetelijke vertolking van een vrijheidsstrijder laat zien. Een verbindende kracht tussen materie en publiek kenmerkt het talent van Jip Smit. Het vakmanschap van deze genomineerde en haar overgave om grenzen te verleggen, maakt deze speler onderscheidend in onze theatersector.’

GENOMINEERD VOOR DE LOUIS D’OR 2023
prijs voor de meest indrukwekkende mannelijke dragende rol:

Sanne den Hartogh voor zijn rol in The Underground van NITE, Club Guy & Roni, Slagwerk Den Haag en Asko|Schönberg
Uit het juryrapport: ‘The Underground is een portret van een man die geen aansluiting vindt. Sanne den Hartogh zet alle tegenstrijdigheden binnen dit personage weergaloos neer. Soms strijdend, soms mokkend accepterend vraagt dit personage zich voortdurend af waar hij de boot heeft gemist. Dit voortdurend wisselen doet Sanne den Hartogh moeiteloos.’

Phi Nguyen voor zijn rol in Recht van De Veenfabriek
Uit het juryrapport: ‘In Recht speelt Nguyen een Zuidas advocaat. In zijn rolopvatting van deze innerlijke verscheurde man schakelt hij moeiteloos van zelfingenomen zelfvertrouwen naar wroeging en compassie. Hij speelt trefzeker met ironie, wanhoop, lichtheid en ernst. Deze dubbelheid en gelaagdheid geven behalve het persoonlijke conflict van de advocaat ook de porté van de hele voorstelling weer.’

Eelco Smits voor zijn rol in Geschiedenis van Geweld van Toneelschuur Producties & Theater Oostpool
Uit het juryrapport: ‘De schaamte en de angst, maar ook de compassie voor de dader zijn emoties,  komen in de fysieke vertolking van Eelco Smits dicht bij elkaar in Geschiedenis van Geweld. Het lukt Smits met zijn uitzonderlijke spelopvatting om inzichtelijk te maken dat alles verteld moet worden om een plek te krijgen, maar dat het vertelde mogelijk nooit werkelijk een plek zal hebben.’

GENOMINEERD VOOR DE COLOMBINA 2023
prijs voor de meest indrukwekkende vrouwelijke bijdragende rol:

Malou Gorter voor haar rol in De Dappere Soldaat van Toneelschuur Producties
Uit het juryrapport: ‘De manier waarop Malou Gorter tevoorschijn komt in De Dappere Soldaat met een plastic gieter op haar hoofd en van die figuur, zonder tekst, binnen een seconde een geloofwaardige legerofficier weet te maken, is maar weinigen gegeven. Door de diepte en de brille in haar spel bereikt deze voorstelling dwars door alle franje en suikerzoetheid de actuele beklemming van de oorlog, waarmee het publiek de zaal verlaat.’

Ritzah Statia voor haar rol in The Story of Travis van Theater Rotterdam  en Well Made Productions
Uit het juryrapport: ‘Met de virtuoze fysicaliteit die Ritzah Statia op een sublieme wijze koppelt aan haar spel en vertolking tilt ze haar rol in The Story of Travis naar een ander plan. Het verdriet om een verloren dochter wordt door haar geloofwaardig invoelbaar gemaakt, evenals de kracht om als familie door te willen gaan. Zij ademt de overtuiging van het “we shall overcome” dat zo kenmerkend is voor zwarte families en hun veerkracht.’

Urmie Plein voor haar rol in Ik zeg toch sorry van Raymi Sambo Maakt en Theatergroep Aluin
Uit het juryrapport: ‘Urmie Plein levert in Ik zeg toch sorry van Raymi Sambo Maakt een indrukwekkende podiumprestatie. Zij kan trefzeker schakelen van pijn naar warmte, van woede naar empathie. Ze portretteert haar rol met waardigheid en gratie. In haar spel toont zij de gave om de stemlozen een stem te geven.’

GENOMINEERD VOOR DE ARLECCHINO 2023
prijs voor meest indrukwekkende mannelijke bijdragende rol:

Yahya Gaier voor zijn rol in Vogels van ITA-ensemble
Uit het juryrapport: ‘In Vogels speelt Yahya Gaier vele rollen en allemaal speelt hij deze even innemend en intelligent. Met zijn uitzonderlijke energie vormt het spel van Gaier een rode draad. Door zijn rijke arsenaal aan bewegingstaal brengt hij met ongekende elegantie en komisch talent gevoelens over, die de kijker door de hele voorstelling meeneemt.’

Alex Hendrickx voor zijn rol in Wolfgang, het Wonderjong van Theateralliantie en Theater Oostpool
Uit het juryrapport: ‘Alex Hendrikx vertolking van ‘de Keizer’ in Wolfgang, het Wonderjong is er een van een keizer die naar hartenlust door het leven zwabbert. Een tiran die niet tegengesproken wil worden en gelijktijdig een klein kind dat hunkert gezien te worden. Zijn keizer is speels ernstig en ernstig speels tegelijkertijd.’

Rick Paul van Mulligen voor zijn rol in Queer Planet van HNTJong
Uit het juryrapport: ‘Rick Paul van Mulligen is in Queer Planet een superkracht, die in alle facetten van dit breed-uitwaaierende toneelwerk aanwezig is. Steeds lijkt Van Mulligen met zijn rolopvatting geduldig uit te leggen: kijk, in deze kwetsbaarheid zijn alle mensen gelijk, durf het bij elkaar te zijn, heb de moed te voelen.’

De Nederlandse Toneeljury bestaat dit jaar uit Abdelkader Benali, Marjorie Boston, Tommie van Eck,Rehana Ganga, Bram Jacobs, Patricia Lim, Marijke Schaap, Han van Wieringen en Dianne Zuidema. De uitreiking van de VSCD-prijzen wordt mogelijk gemaakt door de Podium Cadeaukaart.

Foto: Casper Koster – Jip Smit in Motherland