De opluchting vrijdag was groot. Theaters mogen de komende weken open blijven. De gestelde voorwaarden hebben echter voor sommige producties wel degelijk grote gevolgen. Voorstellingen moeten worden aangepast of zelfs geannuleerd. Bij grote zalen wordt een deel van het publiek afgebeld. 

Sinds zaterdag moeten theaterbezoekers een vaste zitplaats hebben en geldt er een maximumcapaciteit van 1250 toeschouwers per zaal. Horeca van het theater moet om 20.00 uur dicht.

Alles behalve stilzitten
Een aantal producties zonder vaste zitplaatsen werd daarmee meteen on hold gezet. Net zaterdagavond zou Hotel Wonderland in een voormalige, 4000 m2 tellende wapenfabriek in Zaandam in première gaan, een productie die zich afficheerde als ‘onderdompelvoorstelling’. Meteen na de persconferentie stuurde de producent een bericht over voorlopige sluiting. ‘We zijn geen geplaceerd theater, verre van. Onze gasten gaan van links naar rechts, praten met elkaar en acteurs, duiken vol in het verhaal en doen alles behalve stil zitten.’ De makers ‘balen ontzettend’ van de gedwongen pauze. ‘We hadden jullie heel graag in Hotel Wonderland ontvangen.’

Ook de nieuwe productie van muziektheatergezelschap Nineties Productions kan voorlopig niet doorgaan. Op 18 november zou de première plaatsvinden van  Bring Back the Happening, een groepsritueel om net een overgangsfase te markeren na 1,5 jaar stilstand. ‘Maar onze poging om de onduidelijke tussenperiode af te sluiten en een stap voorwaarts te zetten is door de tijd ingehaald’, schrijft het gezelschap. Het publiek zou het ritueel mee op- en afbouwen, waardoor de happening buiten de ingevoerde richtlijnen valt. Al benadrukt het gezelschap dat de voorstelling anderhalve meter afstand kan waarborgen.

De marathonvoorstelling Trojan Wars van Het Nationale Theater en NTJong gaat nog wel door, maar het gezelschap heeft het hele weekend gewerkt aan een aangepaste ‘experience’ rondom de voorstelling. De verschillende opzwepende pauze-acts zijn aangepast aan zittend publiek. Ook de hapjes, die tijdens de pauzes geserveerd worden, moeten nu zittend gegeten te worden. Een deel van het publiek zal tijdens de pauzes in de zaal blijven en in gangen en foyers worden extra stoelen geregeld. Omdat de horeca om acht uur moet sluiten, krijgen de bezoekers in de tweede pauze (gelukkig net voor achten) zowel het hoofdgerecht als het toetje voorgeschoteld. Een technisch producent gaat opnieuw langs de theaters om de techniek opnieuw in te tekenen. ‘Gelukkig denken theaters heel erg met ons mee’, zegt publiciteitsmedewerker Daan Valkhof.

Last in – first out
Grote theaters moesten na vrijdagavond hun capaciteit last minute bijstellen tot een maximum van 1250 bezoekers. Uit navraag blijkt dat onder meer de Nationale Opera & Ballet (1594 stoelen), het Beatrixtheater (1500 zitplaatsen), het AFAS Circustheater (1800 zitplaatsen) en Carré (1756 stoelen) bezoekers hebben afgebeld. Ze hanteren daarbij bijna allemaal het last in – first out- principe. De uitverkochte Avond van de Filmmuziek in de Amsterdamse Ziggo Dome (17.000 plaatsen) op 19 en 20 november is geannuleerd.

Een producent als Stage Entertainment wordt door de nieuwe maximumcapaciteit opnieuw hard geraakt. Bij de nagenoeg uitverkochte musical Aladdin in het AFAS Circustheater Scheveningen worden er per speelavond nu iets van 500 bezoekers afgebeld, bij Tina in het Beatrixtheater Utrecht 250.  ‘Je moet eens voorstellen wat dat voor de omzet in een week betekent’ zegt PR Manager Caroline Broeder. Het bedrijf is blij dat het kabinet heeft besloten dat de theaters open blijven, maar noemt de beperkte zaalbezetting onbegrijpelijk. ‘Het theater is tot nu toe een aantoonbaar veilige plek gebleken en vormt geen bron van besmettingen in de RIVM-rapporten. Wij maken gebruik van het coronatoegangsbewijs en controleren hier heel strikt op.’ De nieuwe richtlijn komt volgens Stage ‘willekeurig over, is onnodig en schiet dan ook het doel voorbij’. ‘Wij vragen het kabinet dan ook om de feiten centraal te stellen in verdere toekomstige besluitvorming.’

Directe schaderegeling
De vereniging van Vrije Theater Producenten (VVTP) roept het kabinet op om een directe schaderegeling in te voeren zolang er een beperking is op de bezoekerscapaciteit. Daarbij moet er volgens hen ook rekening gehouden worden met gemaakte kosten voor onder meer marketing, reclamezendtijd en extra manuren voor het omboeken van tickets. Daarnaast wil de vrije sector dat steunmaatregelen vergelijkbaar met de NOW, de TOZO /TONK en de TVL tot in ieder geval eind 2021 voor de sector behouden blijven. ‘Het moment waarop de culturele sector zich volledig zal hebben hersteld van deze crisis is nog niet in zicht.’

Ook de overkoepelende belangenvereniging Taskforce culturele en creatieve sector pleit vandaag in een brief aan de Tweede Kamer om de acute gevolgen van de beperkende maatregelen te compenseren en dringt erop aan om concrete maatregelen en budget voor herstel en transitie niet langer uit te stellen.

Foto: Aladdin van Stage Entertainment, Deen van Meer