‘Mjoeziekuls’, kul met muziek. Annie M.G. Schmidt wilde er niet mee geassocieerd worden. Toch schreef ze samen met Harry Bannink zeven musicals. Musical-onderzoeker Sanne Thierens besprak tijdens de lunchlezing vanuit het Allard Pierson de musical Madam (1981), waarin Schmidt prostituees tegenover feministen zette.

In de musicals die Schmidt schreef kaartte ze thema’s en problemen aan die op dat moment speelden in de maatschappij, aldus Thierens. Ze besprak emancipatie, de seksuele revolutie, de generatiekloof, abortus, homorechten en milieuvervuiling. Een goed voorbeeld daarvan is de musical Madam vindt Thierens. Madam gaat over de eigenaresse van een sjiek bordeel, gespeeld door Conny Stuart, en een groep feministen die een pand kraakt om er een blijf-van-mijn-lijfhuis van te maken. De musical leverde veel kritiek op, het zat vol met clichébeelden van feministen in tuinbroeken en geromantiseerde weergaves van een fijn leven in een bordeel. Schmidt vond die kritiek maar stom vertelt Thierens. In een reactie schreef ze: ‘Als je zulke spot en ironie niet kunt begrijpen, blijf er dan vanaf.’

Schmidt gebruikte volgens Thierens die karikaturen juist bewust om kritiek te leveren. Met de voorstelling Madam gaf ze wel degelijk kritiek op prostitutie en het patriarchaat, maar niet via de feministen. Ze liet de prostituees de spot drijven met hun eigen vak en in liedjes over dubbele moralen en schoonheidsidealen kaartte ze dit maatschappelijke thema aan. Ook bijzonder was het feit dat voornamelijk vrouwen het podium domineerden in de musical, vertelt Thierens.

Vandaag kwam ook Thierens’ nieuwe boek Mjoeziekul – Hoe Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink de Nederlandse musical vormgaven uit. Nadat ze promoveerde op de musicals van Schmidt en Bannink, bewerkte ze haar proefschrift tot dit publieksboek. Daarnaast is Thierens gastcurator van de nieuwe tentoonstelling Zeur Niet! in het Allard Pierson. In de tentoonstelling zullen onder andere brieven, schetsen, decorontwerpen en kostuums te zien zijn rond de musicals van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink. Zeur Niet! is te bezoeken vanaf begin 2022.

Foto: still lunchlezing