‘De toon van het debat is honderd keer beter, maar het beleid is hetzelfde.’ Zo vatte Jasper van Dijk, cultuurwoordvoerder van de SP in de Tweede Kamer, het Paradisodebat aardig samen. Er waren veel warme woorden voor de onmisbaarheid van kunst en cultuur en voor de veerkracht van de sector na de bezuinigingen van het kabinet Rutte I, maar op extra middelen hoeven de kunsten voorlopig niet te rekenen. Alleen voor de zzp’ers in de sector was er een nauwelijks hoorbare hint over de zelfstandigenaftrek.

Het debat werd geopend door minister voor Cultuur Jet Bussemaker, die een aantal punten uit haar visiebrief iets verder uitwerkte. Maar net als de overige aanwezige politici hield zij haar kaarten voor de borst. Ze meldde dat ze onderzoek heeft laten verrichten naar cultuurafname, maar behalve een paar opvallende uitkomsten – het bioscoopbezoek stijgt, net als dat aan dans, terwijl bezoek aan theater en opera afneemt, ondanks prijsdalingen – verwees ze vooral naar haar brief over het cultuurbestel die ze in november naar de Kamer zal sturen.

De minister erkent dat er in het culturele veld een aantal grote problemen op te lossen zijn, met name op het gebied van talentontwikkeling, de kwaliteit van cultuureducatie en de afstemming met de lagere overheden. Ze beloofde zich sterk te zullen maken voor de zzp’ers in de sector die benadeeld zullen worden door de voorgenomen afschaffing van de zelfstandigenaftrek, maar waarschuwde dat ze niet alle ongewenste effecten zal kunnen bestrijden.

De Tweede Kamerleden die na haar in debat traden gebruiken vooral de zelfstandigenaftrek om de verschillen tussen coalitie en oppositie te benadrukken. PvdA’er Jacques Monasch liet doorschemeren dat de afschaffing wellicht niet volledig zal zijn. Met de presentatie van de begroting op Prinsjesdag (17 september) zal duidelijk worden hoe en wat. Monasch: ‘Daarna praten we verder.’

De gemeentelijke cultuurwethouders die tot slot aan het woord kwamen vrezen allemaal meer bezuinigingen op gemeentelijk niveau en Carolien Gehrels (Amsterdam, PvdA) vertelde dat ze samen met collega’s uit andere steden en het ministerie optrekt om budgetten voor de lange termijn vast te leggen, bijvoorbeeld een tienjarige investering in cultuureducatie. Marijke van Hees (Enschede, PvdA) riep ten slotte de aanwezige cultuurmensen op om zich actiever met de politiek te bemoeien en zich verkiesbaar te stellen. ‘Niemand is zo betrokken en toegewijd als u.’