Regisseur Johan Doesburg neemt aan het eind van dit theaterseizoen afscheid van het Nationale Toneel. Na meer dan twintig jaar aan het Haagse gezelschap verbonden te zijn gaat hij vanaf seizoen 2015-2016 verder als freelance regisseur. Hij vertrekt om meer ruimte voor artistiek directeur Theu Boermans te maken. 

Johan Doesburg (1955) begon in 1993 als regisseur bij het Nationale Toneel. Vanaf 1997 was hij samen met Ger Thijs artistiek leider van het gezelschap, en van 2000 tot 2011 artistiek directeur naast algemeen directeur Evert de Jager. Bij het aantreden van Theu Boermans als artistiek directeur in november 2011 bleef Doesburg aan als huisregisseur.

Van de drie grotezaalvoorstellingen die Boermans de afgelopen twee jaar bij het Nationale Toneel maakte, werd er slechts een in eigen beheer door hem geregisseerd (Drie zusters in 2012). Voor de andere twee moest hij noodgedwongen co-producenten zoeken (Senf Theaterpartners voor Madame Rosa en NTGent voor De ideale man, beiden uit 2013).

‘Eén is te weinig voor een artistiek directeur,’ zegt Boermans. ‘Ik kan te weinig mijn stempel op het gezelschap drukken. Ik wil minstens twee grotezaalregies per seizoen doen en daar was geen ruimte voor. Dit probleem heb ik Johan voorgelegd.’ Met het vertrek van Doesburg komen er capaciteiten en budget vrij, waardoor co-produceren minder noodzakelijk wordt en Boermans zijn artistieke koers voor het nieuwe Kunstenplan van 2017-2020 kan gaan bepalen.

Dit seizoen regisseert Doesburg nog twee producties bij het Nationale Toneel. In het najaar gaat Blauwdruk voor een nog beter leven in première, een nieuwe toneeltekst van Ilja Pfeijffer, te zien door heel Nederland. In het voorjaar maakt hij Genesis, een voorstelling naar het gelijknamige Bijbelboek bewerkt door Sophie Kassies, exclusief te zien in Den Haag.

Na het vertrek van Doesburg eind dit seizoen bestaat het artistieke team behalve Boermans nog uit Casper Vandeputte voor de kleine zaal en Noël Fischer, artistiek leider en regisseur bij NTjong. Het gezelschap heeft nog geen gastregisseurs op het oog; Boermans zal de komende twee jaar zelf veel regies op zich nemen. Wel is het de bedoeling dat Vandeputte zijn ontwikkelingstraject aan het eind van dit Kunstenplan afsluit met een grotezaalregie.

Doesburg regisseerde een groot aantal voorstellingen, waaronder klassiekers als Hamlet, Medea, Het huis van Bernarda Alba en stukken van moderne schrijvers als Sarah Kane, R.W. Fassbinder en Enda Walsh. Ook maakte hij boekbewerkingen van onder meer Elementaire deeltjes (2005), Tirza (2010), De prooi (2012) en Het stenen bruidsbed (2014). Verscheidene acteurs wonnen een Louis d’Or of Theo d’Or voor hun rol in een regie van Doesburg, onder wie Gijs Scholten van Aschat in Decadence (1993), Victor Löw in Soekarno (1996), Ariane Schluter in Strange interlude (2003) en Kees Hulst in Tirza (2010).

(Johan Doesburg, foto: Sabrina Bongiovanni)