De financiële schade door de coronacrisis is enorm, en het einde is nog niet in zicht. Wat zijn de verhalen achter de cijfers? Theaterkrant gaat in gesprek met zzp’ers uit de theatersector. Waar doen ze het van? Hebben ze nog werk en inkomen? En hoe gaan zij om met de onzekerheid die de coronacrisis brengt? Deze keer: freelance producent Jitske Weijand van JJ theaterproducties.

Sinds haar afstuderen aan de opleiding Productie Podiumkunsten werkt Weijand als freelance productieleider, tourmanager en zendertechnicus. Ze gaat van project naar project en heeft zowel commerciële als gesubsidieerde opdrachtgevers, zoals het Nederlands Kamerkoor, Oorkaan en theatermaker Julian Hetzel. ‘Voor Julian Hetzel heb ik nog niet veel kunnen doen’, vertelt Weijand. ‘Ik werk sinds januari voor hem, en het idee is dat we een langdurige verbinding aangaan. Alle buitenlandse voorstellingen zijn echter van de baan.’

Al het werk van Weijand viel op 11 maart langdurig stil. ‘Het enige dat nog doorliep, was het ondersteunen met software voor enkele organisaties.’ Sinds half augustus komt haar werk weer langzaam op gang en kan ze weer aan de slag voor nieuwe producties. ‘Ik heb nu nog 40% van het werk dat ik voorheen had. Voor de coronacrisis had ik een positie waarin ik soms kon kiezen uit wel drie verschillende projecten. Die luxe heb ik niet meer, ik moet nu doen wat mij wordt aangeboden.’

Weijand en haar vriend (freelance technicus in de theatersector) hebben allebei gebruik gemaakt van de TOZO I en TOZO II. Die uitkering hebben ze nu stopgezet, omdat ze allebei weer werk hebben. ‘Gelukkig hebben mijn vriend en ik geen hoge maandlasten en heb ik altijd goed gespaard. We hoeven op dit moment niet in te leveren, maar ik bouw ook niets meer op. Ik kan geen cent meer sparen, niet verdergaan met het aflossen van mijn studieschuld, geen weekendjes weg en niet op vakantie. Deze situatie moet niet te lang duren. Er komt een moment dat de wasmachine stukgaat, en dan houdt het op. Met 40% van het werk dat ik voorheen had, red ik het precies. Met 60% zou ik weer wat financiële ruimte hebben. Als alles weer stilvalt dit najaar, heb ik een probleem.’

‘Ik ben vanaf het begin van de coronacrisis al aan het kijken naar ander werk. Momenteel zit ik in een sollicitatietraject voor een hele andere baan, namelijk een coördinerende functie als centralist bij de meldkamer van 112. Ik vind het nog steeds een moeilijke beslissing om iets anders te gaan doen. Toen de theatersector stillag wilde ik graag aan het werk, waar dan ook. Maar nu de sector langzaam weer op gang komt, wordt het lastiger. Mijn hart ligt uiteindelijk bij het theater. Tegelijkertijd is het werk niet meer wat het was. Ik ben soms halve dagen bezig met ervoor zorgen dat alles coronaproof is. Ik onderzoek of de publieksopstellingen passen en houd mij bezig met de veiligheid van acteurs en understudies. Ik heb vanaf het begin af aan geweten dat het produceren van anderhalvemetertheater niet is wat ik wil.’

Ook collega’s ziet ze andere carrière-opties onderzoeken. ‘Sommigen blijven in het theater werken, anderen zetten hun vaardigheden elders in. Zo ken ik iemand die nu als begrafenisondernemer aan de slag gaat, omdat hij daar al een opleiding in had afgerond. Anderen gaan terug het onderwijs in of gaan vanwege financiële problemen tijdelijk in een winkel werken. Iedereen gaat een eigen weg en moet op zeker moment een beslissing nemen.’

Het gesprek voor dit interview vond plaats voordat de nieuwe coronarestricties van kracht gingen. Een week later is de situatie compleet anders. Weijand mailt: ‘Gek genoeg heb ik er sinds deze week juist een klus bij met het Nederlands Kamerkoor. Ik ga een volle oktober tegemoet, maar of de tournee in november doorgaat, is natuurlijk de vraag. Het blijft onzeker. Gelukkig heb op dit moment een volle agenda. Dat is financieel gezien heel prettig en het is nog leuk werk ook, op het anderhalvemeter-produceren na.’

Inkomsten verloren? Ja, in eerste instantie alles, sinds half augustus zo’n 60%.
Werk verloren? Ja.
Uitkering? Niet meer, gebruik gemaakt van TOZO I en TOZO II.