De Duitse actrice en zangeres Gisela May is vrijdagochtend in Berlijn overleden. May werd wereldberoemd als gepassioneerd vertolkster van de strijdliederen van Bertolt Brecht. ‘Voor mij was Gisela May (na Brechts weduwe Hélène Weigel) de koningin van het Brecht-theater’, reageerde intendant van het Berliner Ensemble, Claus Peymann. ‘Met haar sterft een van de grootste kunstenaressen van de ondergegane DDR.’

De moeder van May was fanatiek communiste en toneelactrice, haar vader Ferdinand May schrijver. Gisela (Wetzlar, 31 mei 1924) ging tijdens de Tweede Wereldoorlog naar de toneelschool in Leipzig en vestigde zich na de deling van Duitsland in Oost-Berlijn. Bij tal van Duitse theaters speelde ze de grote klassieken.

Eind jaren vijftig kwam het zingen erbij. Dat ze voor de liederen van Brecht talent had, ontdekte May toen na afloop van een Brechtmatinnee Brechtcomponist Hanns Eisler enthousiast aan haar kleedkamer stond. Toen ze diezelfde voorstelling in Italië speelde, vroeg een vooraanstaand theaterman of ze niet nog eens alleen wilde komen. Gevleid studeerde May een soloprogramma in met haar pianist, dat een reusachtig succes werd.

Met haar tour de chants zou May de hele wereld rondreizen, trouw aan het Brechtrepertoire. ‘Ik hou van kunst die voorstellen doet voor een rechtvaardigere samenleving’, zei ze in een interview met de Volkskrant. In 1962 ging ze naar het Berliner Ensemble, het beroemde gezelschap van Brecht. ‘Om die liederen goed te interpreteren, vond ik dat ik ook de stukken moest spelen waarvoor ze waren geschreven’, zei May in datzelfde interview. Ze bleef er dertig jaar lang, met als hoogtepunt de hoofdrol in Brechts Mutter Courage. Die heeft ze dertien jaar lang gespeeld.

Met haar Brechtvertolkingen vierde May wereldwijd triomfen, van de Carnegie Hall in New York tot La Scala in Milaan. In Nederland trad ze vaak op met het Willem Breuker Collektief. Ter gelegenheid van de 25ste verjaardag van de groep zong ze met hen Brechts lied Und was bekam des Soldaten Weib.

In 2002 kreeg zij de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland. In 2013 was ze nog te horen en te zien tijdens de Kurt Weillweek in het Komische Operatheater en in 2014 nog een jaar lang bij de Volksbühne. Ze was toen al 90 jaar oud.

De first lady van het politieke lied is 92 jaar geworden.

Foto Gisela May 1973 in Frankfurter Schauspielhaus (dpa / picture alliance / Manfred Rehm)