Het paard van Albert, Joey, is lichtbruin en half doorzichtig. Als hij loopt, bewegen twee acteurs zijn benen en lichaam, een ander zijn hoofd en oren. Het paard speelt met zijn eigenaar de hoofdrol in de musical War horse. Het is een pop, maar lijkt levensecht. Joey briest, galoppeert en slaat af en toe met zijn staart.

War horse vindt plaats tijdens de Eerste Wereldoorlog, als het paard van de jonge Albert Narracott (Kay Greidanus) wordt verkocht aan het Britse leger. Albert besluit Joey uiteindelijk te volgen naar het front. De voorstelling is gebaseerd op het gelijknamige kinderboek van de Britse auteur Michael Morpurgo uit 1982. In 2007 ging de musicalbewerking in première bij het Londense National Theatre. Voor deze productie ontwierp de Handspring Puppet Company uit Zuid-Afrika een aantal opvallende dierenpoppen, waaronder levensgrote paarden, vogels en de gans op het erf van de familie Narracott.

De Nederlandse bewerking van War horse ging in Carré in première tijdens het Holland Festival. De productie ontstond in een samenwerking tussen het festival, de nieuwe Theateralliantie en de VandenEnde Foundation. Het ensceneringsconcept doet meteen denken aan Lion King, de musical die vanaf 2004 in Nederland speelde. Ook daar werden de dieren bediend door poppenspelers die vaak grotendeels nog zichtbaar waren. De poppen in War horse zijn echter veel soberder, met eenvoudige lijnen, veelal in bruine en zwarte tinten. Hun bewegingen en geluiden zijn zo realistisch dat, vanaf enkele minuten na het begin van de voorstelling, de benen en handen van de poppenspelers niet meer opvallen.

Het knappe poppenspel is een fascinerend element van de voorstelling, maar overschaduwt het verhaal niet. Uiteindelijk gaat War horse niet over prachtig uitgebeelde paarden, maar om Albert en zijn zoektocht in een alles verwoestende oorlog. Daarin raakt War horse een aantal interessante thema’s. Zo heeft paard Joey, als hij de oorlog in wordt gestuurd, natuurlijk geen benul van goed of slecht. Een paard kiest geen kant: hij ploegt net zo lief een Britse akker als hij gewonden vervoert voor de Duitse ‘vijand’. Dat biedt een interessant perspectief, waarin het publiek niet alleen meeleeft met Engelse soldaten, maar ook een Duitse kapitein volgt die Joey vindt en verzorgt.

De heftige scènes maken indruk, zo in dat sobere decor, met strakke licht- en beeldeffecten. De gruwelen van de Eerste Wereldoorlog worden niet geschuwd, maar zijn knap in het verhaal verwerkt. Daarbij worden de soldaten gevolgd tot in de loopgraven. Toch is War horse nergens beklemmend. Voordat dat gebeurt, verschuift de sfeer – mede door het goede lichtplan van Paule Constable – weer van aardedonker naar lichter, is het opeens zomers en zweven vogels langs wolken. War horse is een mooi verhaal dat schitterend wordt uitgevoerd, luchtig zonder (thematisch) aan gewicht te verliezen.

Foto: Brinkhoff Mögenburg