‘Gratis. Voor geen geld.’ Kim Hertogs geeft aan het eind van de voorstelling enkele kledingstukken weg aan het achterdochtige publiek. Is dit een grapje of niet? De kashmir trui krijgt een nieuwe eigenaar, maar ‘alleen als je belooft iets uit de eigen kledingkast weg te geven aan iemand anders’. De modeverslaafde Hertogs heeft zichzelf inmiddels al een vijf weken durend koopverbod opgelegd en met de weggeefactie hoopt ze een sneeuwbaleffect te creëren, waardoor overvolle kledingkasten verleden tijd zullen zijn. Het is haar bijdrage aan de overconsumptie in haar wereld.

Het geweten staat centraal in deze voorstelling van Kim Hertogs en Kaat Haest. Het begint volgens hen al in de supermarkt. Je geweten bemoeit zich met wat je gaat eten. Vegetarisch, veganistisch of juist heel veel vlees? Biologisch of is dat eigenlijk onzin? Maar het geweten vindt ook iets over transport. Koop je een nieuwe auto, een tweedehandse of helemaal geen? Reis je met de trein en besluit je om maar één keer per jaar te vliegen?

Net zoals theatermaker Laura van Dolron delen de jonge Belgische makers Hertogs en Haest hun filosofische opvatting met het publiek. Ze hebben documentaires gekeken. Veel artikelen en boeken gelezen; het liefst zouden ze die hier voorlezen, maar ‘dat zou te lang duren’. Er is een ‘veelheid’ aan ideeën en daarom presenteren ze in Spielzeit alleen ‘de essentie’. Hertogs en Haest wisselen hun beschouwing af met voorbeelden in het, zoals ze het zelf benoemen, theatrale kader.

Persoonlijke gewetenskwesties, zoals koop ik boontjes uit Egypte of toch seizoensgroenten zoals pastinaak, worden afgewisseld met internationale kwesties om aan te tonen dat economische motieven altijd de beweegredenen van handelen zijn. Niet Europa of Obama zijn de baas van de wereld, dat is de economie. Burgers in Groot-Brittannië kwamen erachter dat miljoenenbedrijf Starbucks geen belasting betaalde. Pas toen consumenten een week lang hun koffie elders kochten en de omzet daalde, ging Starbucks overstag en besloot voor twee jaar belasting betalen.

Maar het blijft bij deze veelheid aan opsommingen en voorbeelden. Het zijn de bekende statements, vragen en gedachtegangen over de voedselindustrie, consumptiemaatschappij en economie die worden gepresenteerd. We zijn pionnen in deze wereld die wordt geregeerd door geld, maar als we ons inzetten kunnen we iets veranderen. Begin bij je eigen kledingkast. Volg je geweten en zet je in voor wat jij belangrijk vindt. Het levert geen verrassende gedachtespinsels of originele inzichten op. Ook het uitgelichte leven van een effectenhandelaar blijft hangen in oppervlakkige observaties. Zijn baas ziet hem als last omdat hij een geweten heeft, het tegengeluid laat weten dat je hem juist als een persoon moet zien. De handelaar ziet helaas geen uitweg meer en met een glas champagne in de hand springt hij van de achtste verdieping. Maar ook deze situatie schuurt niet. Spielzeit barst van het idealisme, engagement en juiste intenties, maar weet nog niet de juiste snaar te raken.

(foto: Stephan van Hesteren)