Imke (blank, blond) en Naömi (zwart, donker haar) zijn beste vriendinnen. En elf jaar oud. Nou ja, niet echt natuurlijk, verbetert Imke Naömi meteen. Iedereen in de Kwatta-trailer kan immers zien dat ze veel ouder zijn: ‘Jij hebt toch borsten!’ Zo begint Sneeuwvlinders, de vermakelijke en zeer actuele 8+-voorstelling van Theatergroep Kwattta en Eran Ben-Michaël.

Imke en Naomi zijn hetzelfde. En anders. Maar ook weer niet. En toch weer wel. Al snel ontvouwt zich een voorstelling waarin uitspraken van Wilders (‘Minder minder minder’) en Rutte (‘Als je hier niet bevalt, ga dan naar je eigen land’) niet slechts gemakzuchtig bekritiseerd worden. Want hoe goed beide vriendinnen het ook bedoelen, al snel komen onderlinge vooroordelen naar boven.

Dat Surinamers altijd te laat komen, vooral gillen en schreeuwen op feestjes, goed kunnen dansen en lui en gemakzuchtig zijn. Dat laatste wordt op hilarische wijze geïllustreerd door Naomi als zij tweemaal meteen na een ‘wijze les’ de voorstelling wil verlaten. Hollanders stinken – vooral uit de mond omdat ze hun tong niet poetsen – vormen saaie kringetjes tijdens feestjes en kunnen veel, maar absoluut niet dansen. Ondertussen maken beiden de Italiaanse pizzabakker zeer clichématig belachelijk.

Al snel gaat het fout. Want tot hoever is iets grappig? Wanneer wordt Zwarte Piet racistisch, wanneer wordt iets slachtoffergedrag? En welke rol spelen ouders, familie, kranten en vooral televisie daarin? Naarmate de strijd tussen beide vriendinnen feller wordt, verschuiven de gele en blauwe blokken waaruit het decor bestaat meer en meer naar ‘de eigen kant’, waardoor uiteindelijk letterlijk een gekleurde een muur tussen beiden ontstaat.

Ben-Michaël vermengt, net als in zijn samen met George Elias Tobal gemaakte succesvoorstelling George en Eran lossen de werldvrede op, heel behendig stand-up met toneel. In Sneeuwvlinders doet hij dat heel gewiekst door in het toneeldeel opzettelijk voor de doelgroep een bijna te kinderachtig verhaal over de onmogelijke vriendschap tussen een kikkervisje en een rups te vertellen – als ze veranderen kunnen ze dan nog wel vrienden blijven?

Eenduidige of simpele antwoorden biedt de voorstelling niet, waardoor de voorstelling ook een beetje vrijblijvend blijft. De rol van de (blanke) muzikant (Kay Krijnen) is daarbij veelzeggend: hij onthoudt zich iedere keer als hem wat wordt gevraagd van elk commentaar en besluit dat hij het ook niet weet. De vriendinnen hebben zich dan weer verzoend, door gezamenlijk weer de Italiaanse pizzabakker na te doen. Vooroordelen en alledaags racisme zijn niemand vreemd.

Foto: Edwin Deen