Al vijftig jaar speelt Anne Wil Blankers een prominente rol in het Nederlandse theater.  Dat jubileum viert ze bij het Nationale Toneel  met een mooie hoofdrol in Madame Rosa in de regie van Theu Boermans. De voorstelling is een toneelbewerking van het boek La vie devant soi, dat vooral bekend is door de gelijknamige film met Simone Signoret uit de jaren zeventig.

Madame Rosa is een oude Pools-joodse vrouw die in Parijs ooit als tippelaarster werkte, in de oorlog naar Duitsland werd gedeporteerd en na de oorlog voor kinderen van prostituees zorgde. Aan het einde van haar veelbewogen leven zijn bijna al die kinderen de deur uit. Ze heeft alleen nog de zorg voor Momo, een jonge moslim die ze als een zoon koestert. Haar gezondheid gaat echter snel achteruit en de rollen worden omgedraaid. Momo moet voor Madame Rosa zorgen, wanneer ze steeds meer de controle over haar leven verliest.

In het appartement van Madame Rosa waarvan twee kamers zichtbaar zijn, volgepropt met meubilair van een halve eeuw geleden, speelt de voorstelling zich vooral af aan de eettafel in de ene en op het bed in de andere ruimte. Want er wordt veel gepraat om uit te leggen wie wie is of wat ze hebben meegemaakt. En Madame Rosa moet Momo nog veel leren over het leven: over de tegenstellingen tussen religies, over nationaliteit, illegaliteit, racisme en de oorlog. De gehechtheid van de vrouw aan de jongen die haar ‘min of meer mijn moeder’ noemt, maakt dat zij hem met alle inzet wil beschermen tegen het kwaad in de wereld.

Die relatie vergt van Anne Wil Blankers dat ze een heel scala aan emoties moet aanspreken, van vertedering tot angstdromen, van boosheid uit bezorgdheid tot paniek als haar dood zich aankondigt. Dat levert fraai acteerwerk op van Blankers. En de jonge Aziz Akazim (Momo) geeft haar met zijn naturel spel behoorlijk weerwerk.

Daarom is het jammer dat het verhaal niet vrij is van sjablonen. Bovendien bevat het iets te veel tegeltjeswijsheden (‘Alle godsdiensten hebben dezelfde dingen. Allemaal dezelfde god.’) en lelijke uitspraken (‘De dokter heeft me emoties verboden vanwege mijn hart’).

Madame Rosa is een toegankelijke voorstelling met herkenbare thematiek. Een voorstelling die het vooral moet hebben van de hoofdrolspelers.

Foto: Kurt van der Elst