Daar wonen ze dan, hufterproof opgeborgen in een containerwoning, aan de rand van de stad: de onrendabelen. Ze proberen er wat van te maken, maar verliezen zich in drank, drugs, geweld en ranzige seks. Willen ze niet of kunnen ze niet? Schulden stapelen zich op, een uitweg is er niet. En als die zich aandient, verkloten ze het zelf, kiezen voor de verkeerde oplossing. Hulpverlening schiet tekort, wordt genegeerd of is volkomen misplaatst.

Dat laatste levert een even surrealistische als hilarische scène op. Terwijl jongste dochter Whitney (prachtrol van Elise van ’t Laar) doet alsof ze naar school gaat en oudste dochter Destiny (al even overtuigend gespeeld door Lotte Driessen) amper voor haar baby kan zorgen, komt dramatherapeute Hansje over de vloer. Terwijl zij ademhalingsoefeningen doet en zich lekker los schudt, rookt moeder (Sanneke Bos) een sigaret en verzucht: ‘Ik denk wel eens aan Afrika of zo, zo’n land waar ze van helemaal niks moeten leven en dan krijg ik een dramatherapeut, weet je wel. Dan besef ik opeens weer hoe goed ik het eigenlijk heb, weet je wel­?’

Tekstschrijver Joeri Vos zorgt in De onrendabelen zeker in het begin van de voorstelling voor meer satirische uitvergrotingen. Pijnlijk vermakelijk is de tirade van Destiny’s vriendje Kevin (Chiem Vreeken), waarin hij uitlegt hoe het komt dat hij ‘honderd procent arbeidsongeschikt’ is en vertelt dat hij is gestopt met drinken. ‘Ik word daar kanker para van en dan handel ik mijn agressie serieus matig’ – terwijl hij in no time twee biertjes achteroverslaat.

Het knappe van De onrendabelen is echter dat het stuk veel meer biedt dan een satire op Tokkies in containerwoningen. Vos toont meer en meer ook de kwetsbaarheid van zijn personages. Het wel heel erg uitvergrote spel in het begin, met veel straattaal, wordt steeds subtieler en zelfs Hansje (Noël Keulen) krijgt iets aandoenlijks, culminerend in twee dramatische en ontroerende slotscènes.

Vos maakte een bijna klassieke toneeltekst, compleet met eenheid van tijd (alles speelt zich in een enkel etmaal af), eenheid van plaats (we verlaten nooit de containerwoning) en eenheid van handeling. En dat is knap, want De onrendabelen is het eerste deel van wat het drieluik Goede bedoelingen moet worden. Speelt dit eerste deel zich af aan de onderkant van de samenleving, het tweede deel zal zich juist aan de absolute top afspelen en die laag wordt hier vertegenwoordigd door de hooggeplaatste Shell-werknemer Necmettin (Sinan Eroglu) die het doet met de pas vijftienjarige Whitney. Zonder haar leeftijd te kennen. Zegt hij. Maar hij is ook getrouwd. En kan hij wel wat doen aan de plannen van Shell? Hoe oprecht zijn alle goede bedoelingen en zijn goede bedoelingen wel genoeg?

Zo heeft De onrendabelen niet alleen een fraaie dramatische spanningsboog, maar maakt vooral ook nieuwsgierig naar het tweede en derde deel, zelfs al slaat Vos soms door. Hansje is wat al te clichématig geschilderd, met de liefdesscène met Kevin als dieptepunt en het daarop volgende pijpen van de moeder ridiculiseert onnodig. Duidelijk is dat Vos prachtige dialogen kan schrijven en met dit onderwerp goud in handen heeft, vooral als hij niet louter uitvergroot.