Met behulp van licht en geluid deconstrueert de Nederlandse scenografe Germaine Kruip in haar voorstelling A Possibility of an Abstraction het theater tot een mystieke en tijdloze architectonische ruimte, die voortdurend transformeert en betekenis geeft.

Niet alle bezoekers hebben door dat de voorstelling allang begonnen is. A Possibility of an Abstraction vangt aan met het oplichten van de publieksruimte. Het publiek wordt verlicht met felle lampen, maar pas als het licht op het toneel verandert en dimt komt aan het geroezemoes in de zaal langzaam een eind. Een mens is een kuddedier, vergroeit met gewoontes. Germaine Kruip weet dat gegeven uitstekend te bespelen. Op het toneel transformeert intussen een vage schaduw tot een meer concrete vorm, een verlicht vierkant op de muur doemt op om weer te verdwijnen.

Germaine Kruip bedient zich van een hele oude theatervorm, het schaduwspel, en past het toe in een zuiver lichtconcept dat volledig aan de haal gaat met de ruimte. Zo doemen soms de exacte contouren op van een stenen achterwand om vervolgens te verdwijnen in een volledig donker zwart gat. Hoe functioneel kan een gestript podium zijn of hoe illusionair? Germaine Kruip bespeelt vooral de perceptie. Het Kaaitheater komt op een unieke manier tot leven, maar niet al het publiek van die zondagmiddag kon zich er aan overgeven. Veel onrustig geschuifel op de stoel; publiek dat met een andere verwachting was gekomen. In die zin is A Possibility of an Abstraction, volgend seizoen te zien in de Rotterdamse Schouwburg, een onbedoelde provocatie.

Kruip liet zich inspireren door de experimentele films van de Amerikaanse filmmaker Ken Jacobs uit de jaren zestig en creëert een fascinerend spel met licht en ruimte. Theater, film, sculptuur en architectuur vervloeien met elkaar. Kruip, van origine scenografe, werkt in de context van theaters en musea. De theatrale werking van licht is haar specialisme en paste ze al eerder toe in vergelijkbare projecten in de Oude Kerk in Amsterdam en het Stedelijk Museum (Holland Festival 2015), onder dezelfde titel. Haar werk heeft inmiddels wereldwijde bekendheid, werkzaam is ze vooral in Amsterdam en Brussel.

Geometrische sculpturen bespelen de architectuur van de ruimte, lichtframes manipuleren onze waarneming en laten ons in- en uitzoomen op vormen, zodat we als kijker het begrip ruimte kunnen ervaren. Stroboscopisch licht zorgt voor een hallucinerend schouwspel. Kruip brengt de ruimte tot leven, om ons via de verbeelding ook te slepen naar het donkere niets. Hahn Rowe (die veel met Meg Stuart werkte) voegt daar een subtiele soundscape aan toe met het zoemende geluid van een airconditioner en vallende glasscherven. Zelden was een schouwspel zo adembenemend, Kruip ontleedt het schaduwspel tot in zijn essentie en goochelt behendig met het zichtbare en onzichtbare.

Foto: Kris Qua